Donderdag werden Nederlanders wakker op de eerste dag van een nieuw politiek tijdperk. Om 2 uur die ochtend had de nieuwe regeringscoalitie - geleid door de PVV en gesteund door de VVD, BBB en NSC - haar wetgevende agenda voor haar premierschap gepubliceerd.
Het 26 pagina's tellende document, getiteld 'Hoop, Lef en Trots' bevatte een aantal in het oog springende bepalingen, waaronder het “strengste asielregime ooit” en een wettelijke verantwoordelijkheid om 2% van het BBP aan defensie te besteden. Teleurstellend genoeg nam de regering echter slechts één zin op over Schiphol, waarmee geen duidelijkheid werd verschaft over de toekomst van de Nederlandse luchtvaart.
Het document luidt:
“De komende jaren moet voor wat betreft de luchtvaart de inzet gericht zijn op het op orde brengen van de rechtsbescherming van omwonenden (geluidhinder), met behoud van de netwerkkwaliteit van Schiphol. Zo is op langere termijn doorgroei mogelijk met stillere en schonere vliegtuigen.”
De verklaring is ongelooflijk verwarrend en suggereert dat de coalitiepartners nog niet tot een definitief standpunt over de luchthaven zijn gekomen. Aan de ene kant zijn er hints dat de regering zal vasthouden aan de krimp, geïmpliceerd door de “wettelijke bescherming van omwonenden”. Aan de andere kant houden ze vol dat “verdere groei [mogelijk is] op de langere termijn”.
Frustrerend genoeg kan deze 'geen van beide' positie op verschillende manieren gelezen worden. KLM, met Schiphol als centrale hub, heeft plannen om de geluidsoverlast te verminderen zonder het aantal vluchten te verminderen. Door de nadruk te leggen op “stillere en schonere vliegtuigen”, zou de regering moeten streven naar een technische workaround: het moderniseren van vliegtuigen om minder geluidsoverlast te veroorzaken, in plaats van het beperken van vluchten, wat banen en de economie in gevaar zou brengen.
PVV-leider Geert Wilders, die achter de schermen macht zal leveren, maar geen kabinetsfunctie zal bekleden, is Schiphol welgezind. Na zijn verkiezingsoverwinning prees hij de Amsterdamse hub met de woorden: “Schiphol is een prachtige luchthaven...we zijn er trots op”.
Toch hebben de vier coalitiepartijen verschillende visies op de luchthaven. In hun verkiezingsprogramma's zegt de VVD krimp te blijven steunen, de BBB zegt dat het aantal vluchten niet mag toenemen en de NSC roept op tot een verbod op nachtvluchten op de luchthaven.
De situatie wordt nog verwarrender door de aankondiging dat geen van de vier partijleiders een kabinetsfunctie zal bekleden. In plaats daarvan zal de coalitie een 'buitenparlementaire' regering vormen met experts en technocraten van buiten de politiek. Dit zou kunnen betekenen dat de wetgevende agenda van de regering nog verder afstaat van de verkiezingsbeloften van de partijen.
Het is vreemd, en op zijn minst verontrustend, dat het kabinet er niet in is geslaagd om tot een besluit over Schiphol te komen, maar wel andere bepalingen met betrekking tot de luchtvaart heeft vastgelegd. De coalitie heeft donderdag toegezegd de belastingen op vliegreizen aan te passen, zodat mensen die langere vluchten maken meer betalen. In april bediende Schiphol bijna 5,5 miljoen passagiers, maar een verhoging van de vliegtaks dreigt van internationaal reizen en buitenlandse culturen een privilege te maken dat alleen is weggelegd voor de rijken, terwijl vluchtslots en passagiers waarschijnlijk verloren gaan aan buitenlandse luchthavens.
Misschien weerspiegelt de besluiteloosheid van de regering over Schiphol het feit dat de keuze grotendeels buiten hun handen ligt, aangezien zowel de Hoge Raad als de Europese Commissie nog moeten oordelen over de wettigheid van het verkleinen van de luchthaven.
In maart herhaalde procureur-generaal Jos Silvis dat inkrimping wettelijk niet door kon gaan zonder toestemming van de Commissie. Een besluit van de Europese Commissie wordt in de komende weken verwacht. Terwijl de internationale aandacht vooral uitgaat naar het anti-asielbeleid van het kabinet, zijn er genoeg mensen die sterk afhankelijk zijn van Schiphol en haar “netwerkkwaliteit” voor banen en levensonderhoud. We kunnen alleen maar hopen dat het nieuwe kabinet dit erkent, en eindelijk besluit om Schiphol voor eens en altijd te redden.
Comentários